کسره اضافه در زبان فارسی چیست؟
کسره اضافه در فارسی به چه معناست؟
"آیا تا به حال پیش آمده است که از خود بپرسید کسره اضافه فارسی چه معنایی ایی دارد و در کجا استفاده می شود؟
بسیاری از زبان آموزان در ابتدا این مورد را کمی گمراه کننده می بینند اما نگران نباشید، در این مقاله تمام موارد لازم جهت یادگیری در مورد این حرف صدادار گول زننده آورده شده است!"
کسره اضافه یک حرف صدادار بدون مد است که مانند صدای –e در کلمه "ten" در زبان انگلیسی تلفظ شده و کلمات مختلف را به یکدیگر پیوند می دهد. مه در پست های قبلی در مورد حروف الفبای فارسی و حروف صدادار فارسی صحبت کرده ایم، اما استفاده از این حرف صدادار بدون مد نیازمند دانستن برخی اطلاعات است.
تاریخچه کسره اضافه در زبان فارسی
اصالتا، مانند هر زبان اولیه با ریشه Indo-European دیگری (مثل لاتین، یونانی، و آلمانی آغازین)، در زبان فارسی باستانی نیز اسم ها در انتهای خود پسوند تعیین کننده داشتند. ساختار حالت مضاف الیهی آن مشابه با ساختار iḍāfa عربی است، که کلمه اول می تواند هر نقشی داشته باشد و کلمه دوم به عنوان مضاف الیه آورده می شود، مانند لاتین یا عربی.
اما با گذر زمان یک ضمیر ربطی مانند tya یا hya (به معنی which) شروع به جایگیری در بین عنصر اول و کلمه مضاف الیه آن کرد.
Tisdall اذعان دارد که حرف اضافه در فارسی مدرن از این حرف ربط which نشات گرفته است، که در زبان های شرقی ایرانی (اوستایی) کلمات yo یا yat بوده است. زبان پهلوی (فارسی میانه) آن را به ī (که با حرف Y در نوشته های پهلوی نشان داده می شود) کوتاه کرد و با کمرنگ شدن پسوند های تعیین کننده نقش در انتهای کلمات، این ضمیر ربطی which (که در زبان فارسی امروز /e/ خوانده می شود)، تبدیل به نشانگر مضاف الیهی "ساختار" شد.
بنابراین عبارت
- مردِ خوب
در اصل به معنی "man which (is) good" است.
حرف اضافه فارسی را در کجا استفاده کنیم؟
در زبان فارسی، این حرف در چهار حالت کلی زیر استفاده می کنیم:
مالکیت: برای متصل کردن اسم تحت مالکیت به صاحب آن.
عبارت های صفتی: به منظور تغییر دادن اسم ها
نام گذاری: برای مرتبط کردن افراد و عناوین، مکان ها، روزها، فصل ها، و نام آن ها
مکان و جهت: برای تعیین یک مکان یا جهت
استفاده از حرف کسره اضافه برای مالکیت
ما در حالت کلی از کسره اضافه برای نشان دادن مالکیت استفاده می کنیم و مالک، پس از آن کلمه می آید.
به عنوان مثال:
| Pedram's Book | کتاب پدرام |
| Their Car | ماشین آن ها |
| My hands | دست های من |
| My father's friend | دوست پدرم |
| His life | زندگی او |
هنگامی که کلمه ایی با حرف صامت پایان می یابد، حرف اضافه تلفظ شده اما نوشته نمی شود. با این وجود، می توانیم آن را نشانه کسره در انتهای کلمه مشخص کنیم که به آن کسره اضافه می گوییم.
| Pedram's Book | کتابِ پدرام |
| Their Car | ماشینِ آن ها |
| My father's friend | دوستِ پدرم |
نکته:
اگر هرکدام از کلمات دارای صفت باشند، صفت مربوطه دقیقا پس از آن آورده می شود.
| Kamran's dirty ball | توپ کثیف کامران |
| My friend's new bicycle | دوچرخه جدید دوستم |
| Neighbour's big flower | گل بزرگ همسایه |
| Bahareh's white doll | عروسک سفید بهاره |
| The village's long river | رودخانه طولانی روستا |
استفاده از حرف کسره اضافه برای صفت ها
صفت ها با استفاده از یک کسره اضافه به اسم خود متصل می شوند. بر خلاف زبان انگلیسی، در فارسی اسم قبل از صفت آورده می شود.
| Good morals | اخلاق خوب |
| Exhausting day | روز خسته کننده |
| Short film | فیلم کوتاه |
| Dark room | اتاق تاریک |
| Heavy Laptop | لپ تاپ سنگین |
نکته:
هنگامی که اسم به یک حرف صدادار ختم شود، یک حرف یا صدای دیگر بایستی بین حرف اضافه و اسم بیاوریم تا از تلفظ متوالی دو مصوت جلوگیری شود. این حرف "ی" است که در این حالت، بایستی مشابه با تلفظ حرف "Y" انگلیسی در کلمه "Yes" خوانده شود.
| Big house | خانه بزرگ |
| Blue window | پنجره آبی |
| Hard tasks | کارهای سخت |
| Strong force | نیروی قوی |
| Old heater | بخاری قدیمی |
همانطور که ملاحظه می کنید، حرف "ی" در این حالت همواره تلفظ شده اما گاهی اوقات نوشته نمی شود. در واقع، نوشتن آن با یک حرف جداگانه استاندارد جدیدی است که فقط در ایران استفاده می شود. روش معمول اینست که از نوشتن آن خودداری کنیم اما برای برخی کلمات مانند "کارهای سخت" لازم است که نوشته شود.
صفت می تواند به دنبال یک اسم مفرد یا جمع آورده شود. مشابه با زبان انگلیسی، وقتی که اسم بصورت جمع استفاده می شود، صفت در حالت مفرد خود باقی می ماند. یک اسم می تواند یک و یا تعداد بیشتری صفت را به خود بگیرد.
| Great men | مردان بزرگ |
| Country's polluted cities | شهر های آلوده کشور |
| My wife's old friends | دوستان قدیمی همسرم |
| Digital numbers | اعداد دیجیتال |
| Broken wooden chairs | صندلی های چوبی شکسته |
همانطور که در مثال های بالا ملاحظه کردید، حرف "ی" مجددا برای مرتبط ساختن دو حرف مصوت با یکدیگر به کار رفته است.
مجددا مشابه با زبان انگلیسی، کلمه "و" مترادف "and" می تواند برای مرتبط ساختن بیش از یک صفت به یک اسم، و یا بیشتر از یک اسم به صفت به کار گرفته شود:
| Active and smart students | دانش آموزان فعال و باهوش |
| Beautiful and wild birds | پرندگان زیبا و وحشی |
| Old and valuable goods | اجناس قدیمی و با ارزش |
| Asian boys and girls | پسران و دختران آسیایی |
| Fast lines and networks | خطوط و شبکه های پر سرعت |
به خاطر داشته باشید که کلمه "و" می تواند به هر دو صورت "o" و "va" خوانده شود، اما حالت دوم کمی رسمی تر است.
استفاده از حرف کسره اضافه برای نام گذاری
در برخی موارد از کسره اضافه برای نام گذاری افراد و اشیا نیز استفاده می کنیم.
| The university of California | دانشگاه کالیفرنیا |
| The country of Argentina | کشور آرژانتین |
| Hafez Street | خیابان حافظ |
| Mr. Basiri | آقای بصیری |
| The autumn season | فصل پاییز |
نکته:
اگر کلمه ایی با حرف صدادار کوتاه "ه" (هه دو چشم) به پایان برسد، کسره اضافه می تواند به روش دیگری نیز علامت گذاری شود.
در این حالت، همزه "ء" به بالای "ه" پایانی اضافه می شود.
| Our house | خانهٔ ما |
| Next Week | هفتهٔ دیگر |
| The good examples | امثلهٔ خوب |
این روش نوشتار در نوشته های مدرن فارسی استفاده زیادی ندارد و بیشتر در گذشته استفاده می شده است. اگر در کتاب یا مطلبی با این مورد برخورد کردید، به یاد داشته باشید که با کاربرد "ی" که در بالا به توصیف آن پرداختیم یکسان است.
| Our house | خانه ی ما |
| Next Week | هفته ی دیگر |
| The good examples | امثله ی خوب |
استفاده از حرف کسره اضافه برای مکان و جهت
بسیاری از کلمات که نشان دهنده مکان و جهت هستند نیز هنگامی که قبل از اسم به کار برده شوند یک کسره اضافه به خود می گیرند.
| Under the bed | زیر تخت |
| Inside the city | توی شهر |
| Outside of the room | بیرون اتاق |
| above the clouds | بالای ابرها |
| Down the stairs | پایین پله ها |
"در این پست سعی کردیم استفاده از کسره اضافه در زبان فارسی را با مثال های مختلف بررسی کنیم تا این موضوع برای افرادی که تازه با زبان فارسی آشنا شده اند مشخص شود. شما می توانید از بخش دروس، زبان فارسی را از سطح پایه بیاموزید."
Leave a Reply
Your email address will not be published. Required fields are marked *
All Comments (5)
محبوبه اظهری
محبوبه اظهری
محبوبه اظهری
محمود
جوشنی